– — Historia – Holendry

Holendry

Na pewno wieś ta istniała już w 1845 r., gdyż ujęta została w wykazie karczem z tegoż roku – posiadała jedną karczmę i leżała w gminie Siedliszcze Bramowe (A. Wawryniuk, dz.cyt., s. 72 i podane tam: Arch.Państw.Lub o/Chełm – Hipoteka w Hrubieszowie, sygn. 20). Założono ją jako wieś młyńską. Forma własności była ukształtowana jako długotrwała dzierżawa, od której rolnicy płacili roczny czynsz. Osadnicy nie byli chłopami pańszczyźnianymi, lecz mieli wolność osobistą. Była to ludność napływowa z Holandii, taki typ kolonizacji nazywano olenderską. Od narodowości tej wzięła się nazwa wsi (A. Wawryniuk, dz.cyt., s. 72 i podane tam: M. Lesiów, Terenowe nazwy Lubelszczyzny, Lublin 1972, s. 26). We wsi płynął „Strumień Kajetanowski”, na którym mieściła się śluza z groblą i młyn wodny. Grobla piętrzyła wodę, przez co na okolicznych polach powstał staw sięgający aż do Kajetanówki. Rozwój wioski zdecydowanie przyspiesza wraz z nastaniem XX stulecia, gdyż w drodze parcelacji sprzedano nowe grunty i powstało 25 nowych gospodarstw. Nowa część wsi zwana była „Holendry Bankowe”. W 1915 r., kiedy przez wieś wycofywał się front rosyjski, został spalony młyn. Wodę ze stawu spuszczono, przez co powstały żyzne łąki, zwane „na stawie” (A. Wawryniuk, dz.cyt., s. 72-73 i podane tam: K. Prożogo, dz.cyt., s. 12).
Wieś przedstawiała całkiem spory stan liczebny, bowiem w 1905 r. (w jedynie 13 domach) mieszkało 214 mieszkańców: 111 katolików, 82 prawosławnych i 21 Żydów (A. Wawryniuk, dz.cyt., s. 73 i podane tam: Sprawocznaja kniżka…, s. 53).
Spis powszechny z 1921 r. zanotował 21 domów ze 144 mieszkańcami: 76 kobiet i 68 mężczyzn, składało się na to 92 katolików, 24 prawosławnych, 21 wyznawców judaizmu, 6 ewangelików i 1 inny chrześcijanin. Pod względem narodowościowym: 92 Polaków, 25 Rusinów, 21 Żydów i 6 Niemców (A. Wawryniuk, dz.cyt., s. 72 i podane tam: Skorowidz…, s. 29). Wykaz parafii prawosławnych hrubieszowskiego podaje na 1924 r. 73 katolików i 20 prawosławnych w wiosce (tamże). W 1943 r. Holendry liczyły 63 mieszkańców (tamże i podane tam: Systematischer Verzeichnis…, s. 35-50).
Nazwa wsi nie była jednolita, funkcjonowały formy: Holendry, Olendry, a nawet w 1921 r. pojawiła się wersja „Gwarowo-ulendry” (tamże i podane tam: B. Czopek, Nazwy miejscowe…, s. 167).

W roku 1945 sołtysem był Stanisław Zieliński, zaś w 1947 Jan Krakiewicz. W 1947 r. liczyły 53 mieszkańców (A. Wawryniuk, dz.cyt., s. 74 i podane tam: Arch.P.L. o/Chełm – St.Pow. w Hrubieszowie, sygn.: 1162, k. 2; 159, k. 235; 155, k. 125).

« Wstecz

Wróć go góry